Rola fortepianu w twórczości Ryszarda... + CD - Władysław Szymański

Studium cenionego śląskiego pianisty, organisty i kameralisty przedstawia główne aspekty polistylistycznej muzyki fortepianowej, w której stosuje Ryszard Gabryś bogatą paletę środków warsztatowych i wyrazowych, od inspiracji neoklasycznych po fortepian traktowany ekstremalnie. Od kreatywnego pianisty wymaga twórca nierzadko zachowań aktorskich, rozwinięć aleatorycznych, nawet reakcji wokalnych i "kulturowego", współtwórczego partnerstwa, niektóre kompozycje stanowią bowiem rodzaj swoistej gry z tradycjami literatury pianistycznej, nadto pojawiają się tu liczne odniesienia do poezji i prozy, szczególnie w "Proustowskim" cyklu miniatur "Magdalenki".

Zostały one nagrane na kompakt towarzyszący refleksjom teoretycznym (konsultowanym z kompozytorem) i sugestiom wykonawczym autorstwa pianisty. Dodatkowo płyta zawiera rozbudowaną balladę wokalną według śląskiej pieśni powstańczej (w partii sopranu wystąpiła Martyna Bańczyk) z "komentarzem" fortepianowym, ukazującym równoległe możliwości artysty w kameralistyce, a zarazem sposób kompozytorskiego posłużenia się instrumentem poza muzyką solową.

Trzon pracy wyznacza przegląd repertuaru zaproponowanego dotychczas pianistom przez Ryszarda Gabrysia, jej cel zasadniczy natomiast stanowią rozważania o ekspresji utworów i ich potencji interpretacyjnej w świetle doświadczeń własnych, również koncertowych, autora publikacji. Praca przynosi ponadto niezbędną podstawę biograficzną i wsparty odsyłaczami źródłowymi, cytowaniami oraz przykładami nutowymi, zarys poglądów estetycznych i "wciąż kształtującego się Credo" kompozytora, charakteryzuje też cechy stylotwórcze utworów. Przydatne będą czytelnikowi spisy wprowadzające w kompozytorski i pisarski dorobek R. Gabrysia oraz wybór literatury przedmiotu o twórcy "Magdalenek".