Radzim 1939 - Izabela Mazanowska

Publikacja stanowi kontynuację badań nad Zbrodnią pomorską 1939 r., czyli zbrodniami popełnionymi jesienią 1939 r. na terenie przedwojennego województwa pomorskiego przede wszystkim przez członków paramilitarnej formacji Selbstschutz Westpreussen. Obóz w Radzimiu był jednym z miejsc, w których gromadzono i przetrzymywano więźniów - Polaków oraz Żydów - którzy byli mieszkańcami powiatów sępoleńskiego, chojnickiego i tucholskiego. Poza tym w okresie od września do początku grudnia 1939 r. na terenie majątku Radzim i w jego okolicach rozstrzelano lub zamordowano w inny sposób, np. przy użyciu różnych narzędzi, co najmniej 109 osób. Z obozem są związane również inne miejsca kaźni, mianowicie majątek Komierowo i Rudzki Most koło Tucholi. Ze względu na krótki okres istnienia obóz jest mało znany poza powiatami, z których pochodziły ofiary. Praca ta ma na celu nie tylko pogłębienie wiedzy lokalnej społeczności, lecz także uświadomienie szerszemu gronu odbiorców, w jaki sposób Niemcy eksterminowali mieszkańców Pomorza Gdańskiego w pierwszych miesiącach okupacji. Monografia ukazuje zatem metody działania Selbstschutzu, a także - dzięki wykorzystaniu materiałów z niemieckich archiwów - zawiera charakterystykę sprawców zbrodni. Ponadto Autorka stworzyła imienną listy ofiar.