Oscary 2022, czyli książki, które warto przeczytać, zanim obejrzysz film

Chociaż wiadomo, że to życie pisze najlepsze scenariusze, doskonałym punktem wyjścia do stworzenia kinowego arcydzieła jest literatura. Udowadniają to reżyserzy obrazów, które w tym roku zostały nominowane do Oscara. Jakie filmy są ekranizacjami książek? Jakie tytuły warto poznać, zanim wybierzesz się do kina? Sprawdź koniecznie!

Literatura, która niezmiennie inspiruje – po jakie tytuły kochają sięgać twórcy filmowi?

Literatura od zawsze była dla twórców kina jednym z najatrakcyjniejszych punktów wyjścia do pracy nad filmami. Nikogo to nie dziwi: przemyślane i zamknięte historie, wyraziście zobrazowani bohaterowie czy to, co zwykle nazywamy “drugim dnem” to wartość, której filmowcy poszukujący dobrego pomysłu na wizualny obraz nie są w stanie przecenić. Chociaż w historii kina wiele jest przykładów ekranizacji, które nie zadowoliły ani krytyków, ani widzów, bez trudu można wymienić prawdziwe perełki, które do dziś budzą zachwyt. Na przestrzeni lat pojawiło się ich sporo. Przykłady? Chociażby Przeminęło z wiatrem z 1939 roku w reżyserii Victora Fleminga na podstawie powieści amerykańskiej pisarki Margaret Mitchell, Cienka czerwona linia z 1998 roku w reżyserii Terrence’a Malicka (ekranizacja książki Jamesa Jonesa z 1962 roku), Skazani na Shawshank z 1994 w reżyserii Franka Darabonta (na podstawie opowiadania ze zbioru nowel Cztery Pory Roku autorstwa Stephena Kinga) czy wreszcie trylogia Władca Pierścieni (2001-2003) w reżyserii Petera Jacksona, nakręcona na podstawie powieści J.R.R. Tolkiena.

Dziś podejście filmowców do literatury się nie zmienia. Nawet więcej – właśnie w tak niespokojnych czasach chętniej niż po pisane na zlecenie Hollywood scenariusze, sięgają do dzieł literackich – uniwersalnych i pełnych jedynego w swoim rodzaju uroku, który da się wyczuć w każdej minucie filmu. Już teraz mamy kolejne okazje, żeby się o tym przekonać. Dlaczego? Bo aż pięć filmów z dziewięciu nominowanych do Oscara w kategorii Najlepszy Film powstało właśnie w oparciu o literaturę. Które mamy na myśli?

Oscary 2022 a literatura - o tym mówią ostatnio wszystkie mole książkowe i kinomaniacy!

Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej jak co roku ogłosiła nominacje do Oscarów. Jak wspomnieliśmy, aż pięć filmów, które powalczą o tytuł najlepszego obrazu, powstało w oparciu o książki lub opowiadania. Jakie to dzieła?

• Diuna w reżyserii Denisa Villeneuve’a, zrealizowana na podstawie pierwszej części cyklu Kroniki Diuny Franka Herberta (film został nominowany aż w 10 kategoriach: film, scenariusz adaptowany, zdjęcia, muzyka, efekty specjalne, charakteryzacja, scenografia, kostiumy, montaż oraz dźwięk);
• Tragedia Makbeta w reżyserii Joela Coena z fenomenalnym Denzelem Washingtonem w tytułowej roli oparta została na sztuce Makbet Williama Szekspira;
• West Side Story to musical w reżyserii Stevena Spielberga, luźno opierający się na wątkach z szekspirowskiego arcydzieła Romeo i Julia;
• Tick, tick... BOOM! w reżyserii Lin-Manuela Mirandy opiera się na motywach powieści Jonathana Larsona;
• Zaułek koszmarów w reżyserii Guillermo del Toro, będący adaptacją powieści noir Williama Lindsaya Greshama (o tej książce niedawno pisaliśmy na naszym blogu w artykule - Zaułek koszmarów - książka o historii upadku);
• Córka na podstawie powieści o tym samym tytule Eleny Ferrante (reżyserski debiut Maggie Gyllenhaal);
• Drive My Car, wyreżyserowany przez Ryusuke Hamaguchiego i opierający się na opowiadaniu z tomu Mężczyźni bez kobiet Harukiego Murakamiego;
• Psie pazury w reżyserii wybitnej Jane Campion, stanowiący ekranizację powieści-westernu Thomasa Savage’a.

Tym trzem ostatnim tytułom przyjrzymy się bliżej w dalszej części artykułu. Sprawdź, dlaczego warto przeczytać książki przed obejrzeniem filmu.

Córka Eleny Ferrante, czyli historia o (auto) uświadamianiu

Znana i ceniona aktorka Maggie Gyllenhaal, nominowana do Oscara dla Najlepszej Aktorki Drugoplanowej za rolę w filmie Szalone serce, postanowiła spróbować swoich sił po drugiej stronie kamery. I to z dużym sukcesem, bo jej debiutancki obraz został właśnie nominowany do Oscara w kategorii Najlepszy Film. Maggie Gyllenhaal zainspirowała powieść Eleny Ferrante Córka, która jest słodko-gorzką historią dojrzewania do świadomości i mierzenia się z popełnionymi przez siebie błędami. Olivia Coleman (która nominowana została za swoją rolę do Oscara w kategorii Najlepsza Aktorka Pierwszoplanowa) wcieliła się w postać Ledy, nauczycielki literatury angielskiej, która właśnie rozwiodła się z mężem i pożegnała z córkami, które wyjechały zamieszkać ze swoim ojcem. Leda postanawia wyjechać na wakacje nad morzem, ale jej z trudem odzyskany spokój burzy nagle przypadkowa rodzina, której obecność uzmysławia bohaterce błędnie podjęte decyzje i lęki, przed którymi uciekała przez większość życia. Jeśli przed wybraniem się na seans chcesz przeczytać Córkę Eleny Ferrante, zajrzyj do naszej księgarni internetowej, gdzie czeka na Ciebie nie tylko ta powieść, ale też inne książki tej wybitnej autorki.

Drive My Car (z tomu opowiadań Mężczyźni bez kobiet Harukiego Murakamiego), czyli konfrontacja z sekretami

Co łączy Harukiego Murakamiego, Antoniego Czechowa i Ryusuke Hamaguchiego, który za swój film W pętli ryzyka i fantazji otrzymał nagrodę Złotego Niedźwiedzia na ubiegłorocznym Berlinale? Film, który według oceny ekspertów ZDOBĘDZIE w tym roku Oscara w przynajmniej jednej z czterech kategorii, w których został nominowany: film, reżyseria, scenariusz adaptowany i film międzynarodowy. Drive My Car powstał na motywach opowiadania Harukiego Murakamiego o tym samym tytule, pochodzącego ze zbioru Mężczyźni bez kobiet. Film opowiada historię reżysera teatralnego i aktora Yūsuke, któremu niespodziewanie umiera ukochana żona Oto. Bohater jedzie do Hiroszimy, żeby wyreżyserować spektakl Wujaszek Wania na podstawie dramatu Czechowa, a w głównej roli obsadza Kōji, aktora, który okazuje się znać Oto. Chociaż wokół postaci zmarłej żony zaczyna się pojawiać coraz więcej znaków zapytania, Yūsuke może mieć problem z tym, żeby skonfrontować swoje wyobrażenie na temat ukochanej z tym, czego może dowiedzieć się od innych. W filmie Drive My Car istotną rolę odgrywa też samochód – to on staje się przestrzenią, w której bohaterowie przeżywają swoje rozterki i w której wybrzmiewa treść genialnego dramatu Czechowa, recytowana przez Oto i odsłuchiwana przez Yūsuke z kasety. Czy tak intymna i wzruszająca historia ma szansę w starciu o tytuł najważniejszego filmu minionego roku? Naszym zdaniem tak. Zanim wybierzesz się obejrzeć ją na wielkim ekranie, koniecznie zajrzyj najpierw do opowiadań ze zbioru Mężczyźni bez kobiet Harukiego Murakamiego.

Psie pazury Thomasa Savage’a, czyli walka dobra ze złem

Psie pazury w reżyserii Jane Campion, na podstawie powieści Thomasa Savage’a, to film, który otrzymał od Akademii Sztuki i Wiedzy Filmowej aż 12 nominacji. Co ciekawe, o nagrodę w kategorii Aktor Drugoplanowy rywalizować będą… dwaj odtwórcy ról w tym obrazie, czyli Jesse Plemons i Kodi Smit-McPhee. Sama Campion, pochodząca z Nowej Zelandii, ma na swoim koncie niejedno wyróżnienie. W 1994 roku została nominowana do Oscara w kategorii Najlepsza Reżyseria za film Fortepian, a na tej samej gali odebrała statuetkę w kategorii Najlepszy Scenariusz Oryginalny. Fortepian zdobył też prestiżową Złotą Palmę w Cannes i do dziś uznawany jest za kino mistrzowskie, niedoścignione. Wszystko wskazuje na to, że w tym roku Campion ma szansę na kolejne laury – Psie pazury to świetnie zrealizowane kino, które wciąga od pierwszej minuty i zmusza do stawiania sobie istotnych pytań.

Sama historia to klasyczny, osadzony w latach 20. XX wieku western, którego głównym wątkiem jest kontrast dwóch osobowości: pewnego siebie Phila i spokojnego, milkliwego George’a. Bracia prowadzą razem ranczo w dolinie Montany i różnią się niemal wszystkim, chociaż na co dzień potrafią odnaleźć wspólny język, pomimo sprzeczności w sposobie bycia. Kiedy jednak George potajemnie żeni się z owdowiałą sąsiadką Rose, w Phila wstępuje okrutny i mściwy sadysta, który planuje zniszczyć życie nie tylko zakochanej pary, ale też syna kobiety. Czy mężczyzna jest w stanie opanować emocje, zanim popełni nieodwracalny błąd? Nie tylko musisz obejrzeć tę historię (film jest dostępny na Netfliksie!), ale przede wszystkim przeczytać książkę Thomasa Savage’a. Autor sam był wybitną osobowością i bardzo barwnym człowiekiem, który w swoim życiu imał się różnych zajęć: był nie tylko pisarzem i stypendystą Guggenheima, ale też… kowbojem, pomocnikiem na ranczo, asystentem hydraulika, spawaczem, hamulcowym na kolei, rzeczoznawcą ubezpieczeniowym, nauczycielem literatury angielskiej. Tak dogłębna znajomość różnych odcieni codzienności wybrzmiewa z każdej strony powieści Psie pazury – da się wyczuć, że Savage był wyjątkowo wrażliwym obserwatorem i słuchaczem ludzi, którzy przewijali się wokół niego. Co może się wydać ważne? Westernowe książki Savage’a są mocno autobiograficzne, a postać Rose z Psich pazurów to portret matki autora.

Zanim wybierzesz się do kina na któryś z nominowanych do Oscara filmów (a polecamy zobaczyć wszystkie obrazy – chociażby po to, żeby sprawdzić, co dziś najbardziej ciekawi i niepokoi filmowych twórców), koniecznie zacznij od przeczytania książek, na podstawie których powstały. Lektura Córki Eleny Ferrante, opowiadania Drive My Car Harukiego Murakamiego czy Psich pazurów Thomasa Savage’a pozwoli Ci jeszcze lepiej i pełniej zrozumieć kinowe obrazy, nie wspominając o tym, że same w sobie dostarczą Ci niezapomnianej rozrywki. Wśród książek z naszej internetowej księgarni znajdziesz też wspomniane w tym tekście dramaty Williama Szekspira, dzieła Antoniego Czechowa, a także Kroniki Diuny Franka Herberta, Zaułek koszmarów Williama Lindsaya Greshama czy książki autorstwa Murakamiego, które z pewnością doczekają się jeszcze wielu udanych ekranizacji.