Szkoła po japońsku, miłość po szwedzku i grenlandzkie piękno, czyli 3 reportaże na schyłek lata

Lato się kończy? Zanim temperatury spadną, a Ty zdążysz zapomnieć o urlopie, podsyć wakacyjną atmosferę i swoją potrzebę odkrywania świata. Nie musisz kupować żadnego biletu – wystarczy, że w domowym zaciszu przeczytasz trzy reportaże, fascynujące jak podróż autostopem na drugą stronę globu.

Dlaczego warto czytać książki o świecie, ludziach i miejscach, w jakich żyją?

Dlaczego polecamy czytanie reportaży? Bo są trochę jak podróż w te miejsca, w których z różnych przyczyn nie możesz się pojawić. Pozwalają za pośrednictwem autora książki odwiedzić miejsca trudno dostępne, dalekie, a często niebezpieczne czy wręcz niemożliwe do eksplorowania przez turystów. Reportaże jak w soczewce skupiają problemy ludzi, którzy żyją obok Ciebie, a których problemów możesz nie rozumieć, ale też społeczeństw z drugiego końca globu, zupełnie Ci obcych.

Jeśli czujesz już tęsknotę za latem, chociaż jeszcze się dobrze nie skończyło; jeśli masz wrażenie, że nawet w połowie nie udało Ci się w te wakacje zaspokoić apetytu odkrywcy i poszukiwacza przygód, sięgnij właśnie po reportaż. Książka w takiej formie pozwoli Ci przedłużyć atmosferę urlopu, otrzeć łzy po powrocie do biurowych obowiązków, a do tego dostarczy Ci informacji, które są w stanie kompletnie odmienić Twój sposób postrzegania rzeczywistości. Reportaże to nuda? Nic bardziej mylnego. Ten gatunek potrafi wciągnąć od pierwszej strony dokładnie tak samo, jak połączenie powieści przygodowej, podróżniczej, a często też kryminalnej.

Dobrze napisany reportaż sprawia, że raz po raz zadajesz sobie pytanie: “Czy to naprawdę możliwe?” i podsyca w Tobie potrzebę jeżdżenia po świecie, nauki języków, spotykania ludzi, dowiadywania się więcej na temat historii czy geografii. Z tej właśnie przyczyny polecamy lekturę reportaży zwłaszcza młodym ludziom, których zainteresowanie rzeczywistością warto stymulować.

Ty też czujesz taką potrzebę? Pod koniec lata 2022 polecamy Twojej uwadze trzy fantastyczne reportaże zdolnych i uważnych na drugiego człowieka autorek. Opowiadają o trzech zupełnie innych miejscach na ziemi, Japonii, Szwecji i Grenlandii, ale już teraz możemy Ci zdradzić, że pozostawią Cię z głębokim przeświadczeniem, że każdy człowiek, niezależnie od szerokości geograficzne, jest w zasadzie taki sam i ma bardzo podobne potrzeby. Co warto wiedzieć na temat Szkoły po japońsku Kumiko Makihary, Szwedzkiej sztuki kochania Katarzyny Tubylewicz i Migot. Z krańca Grenlandii Ilony Wiśniewskiej? Sprawdź.

Kumiko Makihara i Szkoła po japońsku – o macierzyństwie i elitarnej edukacji w Kraju Kwitnącej Wiśni

Szkoła po japońsku autorstwa Kumiko Makihary to reportaż niezwykły, bo pozwalający nam wniknąć do dość hermetycznego środowiska japońskiej elity. W dodatku książkę napisała sama Japonka, dzieląca się swoimi doświadczeniami i umiejąca spojrzeć na własną kulturę z innej, nieco bardziej obiektywnej perspektywy. W Szkole po japońsku Kumiko Makihara dzieli się swoimi przeżyciami, związanymi z uczęszczaniem jej syna do prywatnej szkoły, w której normą jest konformizm, dyscyplina, absolutne podporządkowanie nauczycielom i wyśrubowane oczekiwania wobec dzieci. Autorka przedstawia szczery obraz emocji, jakie mogą targać samotną matką, która z jednej strony chce dla swojej pociechy jak najlepiej, a z drugiej – z trudem znosi świadomość, że jej ukochany syn musi przejść przez edukacyjny czyściec.

Janice P. Nimura, autorka książki Daughters of the Samurai napisała o reportażu Makihary: “Wspomnienia Kumiko Makihary pełne udręki, wyzywające, zabawne i niezłomnie szczere czyta się trudno, ale jeszcze trudniej je odłożyć. W naszej, coraz bardziej hybrydowej, globalnej kulturze jest to ważna opowieść”. Wtóruje jej Olga Woźniak, która na łamach Gazety Wyborczej zdradza, że chociaż książka “nie jest ani słodka jak pokemony, ani apetyczna jak sushi” to przeczytała ją z ogromną fascynacją, podszytą ulgą, że jako dziennikarka i nauczycielka może pracować w zupełnie innych warunkach.

Kim jest sama Kumiko Makihara? ​​Autorka Szkoły po japońsku urodziła się w Wielkiej Brytanii, gdzie przez dwa lata uczęszczała do podstawówki. Kiedy jej rodzina przeniosła się do Tokio, kontynuowała edukację w szkole publicznej, a później – na amerykanistyce na Uniwersytecie Hawajskim. Jako dziennikarka pracowała w Rosji i Chinach, pisała po angielsku między innymi dla The Associated Press i magazynu Time. Wyszła za mąż za amerykańskiego dziennikarza, a po adoptowaniu w Kazachstanie syna, rozwiodła się. To właśnie dzięki doświadczeniom związanym z funkcjonowaniem w Stanach czy Wielkiej Brytanii, jej książka jest tak pełna dystansu, umiejętnie łącząca spostrzeżenia zachodniej matki z japońskim punktem widzenia.

Jak się kochają Szwedzi? Sprawdź w Szwedzkiej sztuce kochania Katarzyny Tubylewicz

Szwedzka sztuka kochania. O miłości i seksie na Północy Katarzyny Tubylewicz to reportaż, który spodoba się nie tylko miłośnikom Sztuki kochania Michaliny Wisłockiej. Książka jest ciekawym komentarzem w dyskusji o słynnym “szwedzkim grzechu”, czyli rzekomej rozwiązłości Szwedów jako następstwie rozwoju gospodarczego i modernizacji. Czy podejście mieszkańców Północy faktycznie może wywoływać rumieńce skrępowania na twarzach pozostałych mieszkańcach Europy? Czy rzeczywiście Szwedzi są tak wyzwoleni seksualnie? A może jednak bliżej im do melancholików rodem z filmów Ingmara Bergmana? Na te pytania na pewno będzie łatwiej odpowiedzieć po lekturze Szwedzkiej sztuki kochania – to, jak podkreśla wydawca, książka “o wszelkich rodzajach związków, o monogamii i poliamorii, o tantrze, o związkach tęczowych i queerowych rodzinach, o wierności i zdradzie, o związkach otwartych i skrajnej wolności seksualnej, a także o miłości po miłości”.

Rozmowy o seksie i emocjach zawsze są trudne i wymagają pokładów zaufania do słuchającego. Czy Katarzynie Tubylewicz udało się je zdobyć? Jak czytamy w recenzji Szwedzkiej sztuki kochania autorstwa krytyka literackiego Wojciecha Szota: “Katarzyna Tubylewicz znalazła własną formułę na literaturę opowiadającą o ważnych i niełatwych tematach. Łączy wywiad z minireportażem i felietonem, w żadnym z nich nie pisząc jak dziennikarka prasowa, czy zawodowa reporterka”.

Szot zauważa też, że w książce tej nietrudno jest zauważyć obecność samej autorki, Polki wychowanej w dość konserwatywnym kraju – chętnie dzieli się z czytelnikami również swoim sposobem postrzegania rzeczywistości i własnymi refleksjami. Zmienia to zupełnie wymiar reportażu, nadając mu mniej neutralny charakter. Co najważniejsze, nie ma w nim mowy o moralizatorskiej ocenie czy, wręcz przeciwnie, sugestii jakoby poligamia miała być lepsza od monogamii, a rozwiązłość – od wstrzemięźliwości. Książka daje jasny sygnał: wszystko powinno zależeć od człowieka i jego potrzeb, bez względu na to, w jakim zakątku świata przyszło mu żyć.

Autorka jest kulturoznawczynią i tłumaczką z języka szwedzkiego, byłą dyrektorką Instytutu Polskiego w Sztokholmie, a także dyrektorką programową pierwszej edycji festiwalu Odnalezione w Tłumaczeniu, Gdańskie Spotkania Tłumaczy. Co ciekawe, w reportażu Szwedzka sztuka kochania. O miłości i seksie na północy możemy znaleźć przepiękne zdjęcia autorstwa jej syna, Daniela Tubylewicza (rocznik 2000).

Życie Inuitów w Migot. Z krańca Grenlandii Ilony Wiśniewskiej – zobacz to, czego nie mogą zobaczyć inni

Migot. Z krańca Grenlandii Ilony Wiśniewskiej to przykład jednej z tych książek, o których wspomnieliśmy już wcześniej – reportaży z miejsc, które dla wielu osób zawsze będą niedostępne i to niekoniecznie z powodu braku odpowiednich środków finansowych na podróż. Ta pozycja opisuje codzienne życie Inughuitów, nazywanych też Inuitami, w Qaanaaq i Siorapaluk, czyli dwóch osadach najdalej wysuniętych na północ Grenlandii. Ze względu na specyficzne położenie geograficzne, trudny klimat i kilka innych przyczyn, społeczeństwo to jest dość zamknięte i wymaga wyjątkowej cierpliwości w próbie zbliżenia się do jej członków – zwłaszcza takiemu przybyszowi, jak pochodząca z dalekiej Polski autorka książki.

Ilona Wiśniewska spędziła na Grenlandii wiele miesięcy, nie spiesząc się i stopniowo budując zaufanie na linii ona-Inuici. Jak zauważa dziennikarz Gazety Wyborczej Paweł Smoleński w swoim artykule na portalu Vogue.pl, “egzystencja Inuitów obraca się wokół podstawowych potrzeb, jej brutalne zasady ustaliły obyczaje przodków, klimat, przyroda”.

Ilona Wiśniewska miała okazję sama, na własne oczy zobaczyć, jak żyje się w miejscu, w którym opał i żywność osiągają astronomiczne ceny, do którego z rzadka docierają samoloty czy statki z towarem, a którym (ze względu na bogactwa kopalne, ukryte pod lodem) interesują się w takim samym stopniu Amerykanie, Rosjanie, Chińczycy czy Duńczycy. Słowem kluczem jest tu monotonia, ale w tym specyficznym, grenlandzkim rozumieniu, nabiera ona niesamowitego uroku. Kiedy trzeba rezygnować ze spacerów, bo to niepotrzebna utrata ciepła, kiedy jedyną rozrywką staje się obserwowanie w ciszy Gwiazdy Polarnej wiszącej tuż nad głową i kiedy ściśle określony porządek dnia staje się sensem wypełniającym życie, czas płynie inaczej. A dzięki książce Ilony Wiśniewskiej Migot. Z krańca Grenlandii możemy się przekonać, że nie ma w tym absolutnie nic gorszego od czasu, który ludziom z Zachodu dosłownie przecieka między palcami.

Jeśli po Twoim urlopie zostały już tylko wspomnienia, lato chyli się ku końcowi, a w Tobie wciąż buzuje potrzeba odkrywania świata, poznawania ludzi, smaków i języków, wejdź w okres chłodniejszych dni z książką w ręku. Wybierz Szwedzką sztukę kochania, Migot. Z krańca Grenlandii, Szkołę po japońsku, ale też wiele innych fascynujących reportaży, które zamówisz bezpośrednio w naszej internetowej księgarni. Dzięki nim dowiesz się więcej o świecie i zaspokoisz apetyt poszukiwacza przygód.