Auschwitz z różnych perspektyw. Jakie książki warto przeczytać?

Holocaust, czyli zagłada narodu żydowskiego, było jedną z najmroczniejszych kart historii XX wieku. Do dziś wydarzenia z nim związane są komentowane, analizowane, poddawane refleksji, wnikliwie opisywane. Półki księgarń i bibliotek uginają się pod ciężarem wspomnień, biografii, świadectw. Przerażają i wzruszają. Szczególnie te, których autorzy opisują życie w obozach, na przykład w Auschwitz. Jak jest ono ukazywane przez współczesnych pisarzy?

Auschwitz i lekcja człowieczeństwa

Czym było Auschwitz? To zespół niemieckich nazistowskich obozów koncentracyjnych i obóz zagłady, działający w Oświęcimiu oraz pobliskich miejscowościach w latach 1940-1945. Nazywany „fabryką śmierci”, stanowi symbol Holocaustu. Tu zmuszano więźniów do katorżniczej pracy, wykonywano na nich eksperymenty pseudomedyczne, katowano, a w końcu zabijano, na przykład w komorach gazowych. Obóz został oswobodzony dokładnie 75 lat temu. Wspomnienia z tego miejsca są świadectwem tego, jak silny może być człowiek, a jednocześnie - jak okrutny i nieobliczalny. Jakie książki na temat funkcjonowania w obozach koncentracyjnych Auschwitz oraz pobliskim Birkenau warto przeczytać?

„Dymy nad Birkenau” Seweryny Szmaglewskiej, czyli pierwsza relacja z obozu

„Dymy nad Birkenau” to jedna z pierwszych literackich relacji z obozu Auschwitz-Birkenau, gdzie Seweryna Szmaglewska spędziła ponad dwa lata, doznając wielu chorób i trudów ciężkiej pracy. Udało jej się uciec z marszu śmierci w styczniu 1945 roku, tuż przed wyzwoleniem obozu. Ta książka jest niezwykła przede wszystkim dlatego, że powstawała „na gorąco”, w kilka miesięcy po odzyskaniu wolności. Sama autorka mówi o tym, że jej dzieło miało przeciwdziałać zacieraniu śladów zbrodni przez hitlerowców.

Bestsellery Heather Morris

Książka „Tatuażysta z Auschwitz” Heather Morris szybko stała się bestsellerem tłumaczonym na wiele języków. Bohaterem jest Lale Sokołow, wykonujący więźniom tatuaże z obozowymi numerami. Po tym, jak zakochuje się w jednej z więźniarek, jego imperatywem staje się miłość i pragnienie przetrwania dla swojej wybranki. To historia z ogromnym ładunkiem emocjonalnym!

"Podróż Cilki" Heather Morris to z kolei poruszająca kontynuacja "Tatuażysty z Auschwitz”. Tym razem akcja rozpoczyna się w styczniu 1945 roku, w momencie uwolnienia obozu przez Armię Czerwoną. Cilka, po trzech latach pobytu w obozie, zostaje oskarżona o kolaborację, skazana na piętnaście lat łagru i wysłana na daleką Syberię. Powieść ta opowiada o ludziach, dla których opuszczenie obozu w Auschwitz nie było końcem cierpienia.

Anioł w piekle

Wzruszająca i przynosząca otuchę książka „Położna z Auschwitz” Magdy Knedler opowiada o położnej Stanisławie Leszczyńskiej, nazywanej Mateczką, która przyjmowała porody w obozowym piekle i dbała o swoich podopiecznych, ryzykując własnym życiem. O tej samej niezwykłej bohaterce opowiada „Anioł życia z Auschwitz” Niny Majewskiej-Brown. Warto przeczytać, żeby odzyskać wiarę w to, że dobro czasem naprawdę zwycięża nad złem.

Nadal warto wracać do historii o Holokauście, chociażby po to, żeby nigdy nie zapomnieć tych, którzy okupili własnym życiem narodowościową obsesję. Oraz aby nigdy nie dopuścić do powtórki. Jak pokazuje historia, warto pielęgnować w sobie niezależność myślenia i trzeźwy osąd. Tylko one uchronią nas przed fanatyzmem i ekstremizmem. Dlatego polecamy podążyć ścieżką absurdu i obejrzeć film Taiki Waititiego „Jojo Rabbit”. To satyryczna czarna komedia o niemieckim chłopcu, który odkrywa, że jego matka ukrywa w domu Żydówkę. A on zaprzyjaźnia się z nie kto innym tylko Adolfem Hitlerem.