Ambient. Kultury słuchania i posługiwania się... - Piotr Kędziora

Książka Ambient. Kultury słuchania i sposoby posługiwania się dźwiękiem bada ambient zarówno jako gatunek muzyczny, jak i kategorię opisu kulturowych praktyk słuchania. Autor analizuje dzieło Briana Eno, jak i historyczne źródła ambientu - od musique d'ameublement Erika Satie i ideę gebrauchsmusik rozwiniętą przez Heinricha Besselera, po eksperymenty Johna Cage'a i rozwój japońskiego kanky ongaku jako muzyki przestrzennej. Omawia także relacje ambientu z minimalizmem, new age, space music oraz jego komercyjnymi wariantami, takimi jak Muzak, easy-listening czy elevator music.

Ambient poświęcony jest teoretycznemu i historycznemu kontekstowi ambientu. Autor analizuje, jak zmieniało się myślenie o muzyce i słuchaniu - od średniowiecznej teorii efektów muzycznych, przez muzykologię, psychologię i socjologię muzyki, po cybernetykę i współczesne sound studies. Rozważa również między innymi koncepcję słuchania środowiskowego, odwołując się do teorii pejzażu dźwiękowego R. Murraya Schafera oraz kategorii słuchania repetytywnego Roberta Finka.

Autor skupia się również na warunkach możliwości ambientu, badając doświadczenie akuzmatyczne, musicking oraz wpływ technologii na percepcję dźwięku. Analizuje habitus muzyczny i wzorce słuchania w kontekście społecznych funkcji dźwięku. Ambient jawi się tu jako muzyka zależna nie tylko od formy, lecz także od sposobu odbioru - definiowana przez słuchanie zerowego poziomu, czy egalitarne quasi-słuchanie nastawione na dźwiękowe otoczenie i zatarcie granic między muzyką a audiosferą codzienności.

W podsumowaniu autor argumentuje, że ambient to nie tylko gatunek muzyczny, ale nowy sposób myślenia o muzyce i słuchaniu. Jego analiza ukazuje go jako fenomen wykraczający poza tradycyjne kategorie estetyczne - jako muzykę redefiniującą relację między dźwiękiem, przestrzenią i społecznymi praktykami słuchania. Książka dostarcza narzędzi do zrozumienia muzyki-kultury w kontekście współczesnego pejzażu dźwiękowego i jest obowiązkową lekturą dla wszystkich, którzy chcą z perspektywy historycznej i teoretycznej rozumieć współczesny, turbulentny ekosystem wszechobecnego słuchania i muzyki dostarczanej przez systemy rekomendacji.