Pamiętnik - Rotgerber Kalman

Potężne świadectwo Zagłady w literackiej formie

Pamiętnik Karola Rotgeber (Kalmana Rotgerbera), urodzonego w 1887 roku, został napisany w schronieniu na Pradze w Warszawie od 2 kwietnia do 12 czerwca 1943 roku. Przez swoją unikalną narrację i perspektywę stanowi jedno z najważniejszych zapisów dotyczących Zagłady. Pisanie pamiętnika było dla Rotgerbera formą dokumentacji osobistych doświadczeń, w tym bolesnej straty jedynego syna. Jednakże, to książka jest czymś więcej niż tylko zapisem wydarzeń. Rotgeber nie jest prozaicznym kronikarzem, który opisuje wydarzenia, prawie słychać, jak jego "ręka drży na dźwięk armat". Obraz zawarty w pamiętniku jest zbyt potężny, żeby go zrozumieć czy ograniczyć do indywidualnego doświadczenia lub historii. Autor umieszcza realia getta w kontekście transcendentnym, przedstawiając je jako kosmiczny konflikt dobra ze złem. W ten sposób jego pamiętnik staje się poniekąd oskarżeniem skierowanym do Boga. W jednym z fragmentów autor pisze: „Ręka trzymająca pióro ciężko się porusza. Nieogarniony smutek pochłonął całą mą istotę. Mimo że słońce świeci jasno, nie widzę przed sobą jasnej przyszłości. Wolne ptaki radośnie ćwierkają, skaczą i przenoszą się z miejsca na miejsce. W powietrzu, które jest ich żywiołem, mają pełną wolność. Dlatego cieszą się, wielbiąc Wieczystego. My natomiast, ludzie, od wieków staramy się tworzyć coraz lepsze życie, zatapiając się jednocześnie coraz głębiej w przepaść nędzy i rozpaczy. Udoskonalamy się, jednak tylko po to, by doskonałość stała się narzędziem zbrodni, niszcząc świat, ludzi i wszystko robimy to w imię sprawiedliwości i lepszego jutra. Tak było na początku, tak jest i teraz, a jeśli Bóg nie zwróci uwagi na nasze cierpienia, tak będzie miało miejsce w przyszłości”.\n\n

EAN: 9788363444822