Wielowymiarowa analiza wrażliwości gospodarczej... - Joanna Brzyska, Izabela Szamrej-Baran

W monografii przedstawiono kompleksową ocenę i klasyfikację krajów Unii Europejskiej pod względem ich wrażliwości gospodarczej na szoki, ze szczególnym uwzględnieniem pandemii Covid-19. W badaniu zastosowano autorski Syntetyczny Miernik Wrażliwości (SMW) do przeprowadzenia wielowymiarowej analizy wrażliwości ekonomicznej państw członkowskich UE w latach 2018-2023. Badanie dowodzi, że wrażliwość ekonomiczna jest zjawiskiem wielowymiarowym, kształtowanym przez czynniki gospodarcze, strukturalne, instytucjonalne, społeczne i zdrowotne. Przy zastosowaniu analizy skupień zidentyfikowano cztery grupy krajów UE o różnych profilach wrażliwości: klaster nordycki charakteryzujący się wyjątkowo niską wrażliwością, klaster kontynentalny o umiarkowanej wrażliwości, klaster południowoeuropejski o dużej niejednorodności oraz klaster środkowoeuropejski o bardzo wysokim zróżnicowaniu. Badanie ukazało wyraźny geograficzny wzorzec wrażliwości w UE, z niższą wrażliwością w krajach północnych i zachodnich oraz wyższą w regionach południowych i wschodnich. Zaobserwowano zjawisko odroczonej wrażliwości, pokazujące wzrost wrażliwości ekonomicznej w większości krajów UE po 2020 roku. Wyniki sugerują potrzebę zróżnicowanego podejścia do polityki gospodarczej, które uwzględnia specyficzne profile wrażliwości różnych grup krajów, zamiast wdrażania uniwersalnych rozwiązań.