Czym różni się kryminał od powieści sensacyjnej?
Kryminał i powieść sensacyjna to dwa podgatunki literatury, które cieszą się dużą popularnością wśród czytelników na całym świecie. Mimo, iż na pierwszy rzut oka mogą wydawać się do siebie podobne, to jednak charakteryzują się pewnym zróżnicowaniem. Argumentując – warto zauważyć, że każdy z tych gatunków ma swoje indywidualne cechy, które go definiują. Poprzez bliższe przyjrzenie się im można zrozumieć, czym dokładnie różni się kryminał od powieści sensacyjnej.
Podstawowe różnice między kryminałem a powieścią sensacyjną
Wyróżnienie podstawowych różnic między kryminałem a powieścią sensacyjną jest niezwykle istotne dla każdego miłośnika literatury. W kryminale skupiamy się najczęściej na zbrodni i procesie jej rozwikłania. Tutaj dochodzenie prowadzone przez detektywa lub policjanta, a także analiza dowodów i związanej z nimi logiki, stanowią rdzeń fabuły. Natomiast powieść sensacyjna ma na celu przede wszystkim dostarczenie czytelnikowi emocji i adrenaliny. Wątek kryminalny może się tu pojawić, ale nie jest zasadniczym elementem fabuły.
Typowe cechy powieści kryminalnej – zasady gatunku
Kryminał, jako specyficzny podgatunek powieści, charakteryzuje się szeregiem istotnych cech. Wśród nich warto wymienić, przede wszystkim, skoncentrowanie na zbrodni – najczęściej morderstwie – jako głównym punkcie akcji. To ona stanowi najważniejszy, podstawowy wątek, wokół niej toczą się tak wydarzenia, jak i skupiają się na niej bohaterowie historii.
Tym samym fabuła powieści kryminalnej rozwija się, zazwyczaj, w kierunku dążącym do poznania sprawcy, motywu popełnionej przez niego zbrodni i wyjaśnienia okoliczności, w jakiej została dokonana (można pokusić się zatem o wniosek, że zbrodnia stanowić może “bohatera” historii).
Ważna jest też postać głównego bohatera, którym najczęściej jest detektyw lub policjant ściśle związany z przeprowadzaniem dochodzenia. Powieść kryminalna dąży do stworzenia pogłębionej analizy psychologicznej przestępcy, a także innych postaci biorących udział w fabule. Elementy takie, jak wątpliwości, fałszywe tropy, zaskakujące zwroty akcji – to wszystko jest istotne dla budowy napięcia i trzymającej w niewiedzy atmosfery kryminału.
Charakterystyka powieści sensacyjnej – czy to naprawdę tylko ekscytująca akcja?
Kiedy myślimy o powieści sensacyjnej, na myśl przychodzi nam przede wszystkim akcja pełna napięcia.
Powieść sensacyjna również może zostać określona poprzez swoje charakterystyczne cechy. W tym wypadku będą to, przede wszystkim, dynamika zdarzeń, szybkie tempo, nieprzewidywalność i koncentracja na sensacji.
Napięcie budowane w powieści sensacyjnej jest nakierowane na emocje czytelnika, a nie na szczegółową analizę zbrodni czy motywów zbrodniarza, jak ma to miejsce w kryminale. Wydarzenia mogą być nieprawdziwe lub przerysowane, wszystko dla osiągnięcia maksymalnego wpływu na odbiór treści przez czytelnika. W tych utworach często możemy spotkać postacie o nieprawdopodobnych umiejętnościach, realizujące skomplikowane misje i, oczywiście, mnóstwo zwrotów akcji.
W powieściach sensacyjnych wszystko jest podporządkowane dostarczaniu emocji i ekscytacji czytelnikowi. Z jednej strony można je postrzegać jako "łatwiejsze" od kryminałów, ale z drugiej – wymagają one od autora dużej umiejętności tworzenia wiarygodnej, ale jednocześnie niesamowitej fabuły.
Sięgać po kryminał, a może jednak po sensację?
Oba gatunki, czyli kryminał i sensację, łączy przy tym całkiem sporo. W obu przypadkach czytelnik jest często do ostatniej wręcz strony trzymany w niepewności, a fabuła finalnie zaskakuje lub pozostawia delikatny niedosyt i chęć dowiedzenia się, co działo się później. Naszym zdaniem z powodzeniem można oba rodzaje literatury traktować nieco zamiennie, szukając w powieściach ulubionych tematów, ale też dreszczyku emocji, jakiego dostarczają książki kryminalne i sensacyjne.
Do tego wśród literatury kryminalnej i sensacyjnej znaleźć można tak wiele nowych i starszych tytułów, że lektury nigdy nie powinno zabraknąć!
