Szkice obyczajowe i historyczne. Całe życie biedna to powieść obyczajowa Józefa Ignacego Kraszewskiego, napisana w wołyńskim okresie jego twórczości i wydana w 1840 roku. Treścią utworu są losy Anny, którą zubożali rodzice oddają na wychowanie do zamożnej ciotki, licząc na to, że bogata krewna zapewni jej przyzwoity posag. Ta wczesna powieść Kraszewskiego, podejmuje dwa poważne problemy społeczne, które będą powracać wielokrotnie w dalszej twórczości pisarza: los kobiet pozbawianych przez porządek społeczny możliwości decydowania o swoim losie i powszechną w całej warstwie szlacheckiej walkę o zapisy majątkowe i spadki. (za Wikipedią).
