Wczesnośredniowieczna Wiślica - Nina Glińska, Aneta Bukowska

Origines Polonorum to wieloletni program wydawniczy, którego celem jest opublikowanie serii monografii, będących rezultatem zrealizowanego w latach 1999–2004 projektu badawczego Komitetu Badań Naukowych „Ziemie polskie na przełomie tysiącleci”, który koordynował Instytut Archeologii i Etnologii PAN. Pozwolił on na opracowanie i weryfikację wyników prac wykopaliskowych przeprowadzonych w najważniejszych ośrodkach średniowiecznej Polski. Powstało wówczas kilkanaście opracowań ważnych dla nowoczesnej interpretacji genezy państwa polskiego. Seria Origines Polonorum udostępnia szerokiemu gronu badaczy ten bogaty materiał źródłowy oraz nowe opracowania. Osiem pierwszych tomów sfinansowała Fundacja na rzecz Nauki Polskiej. Począwszy od tomu IX, tj. od 2016 roku, program realizuje Instytut Archeologii i Etnologii PAN w ramach grantu przyznanego przez Narodowy Program Rozwoju Humanistyki. Rozpoczęte ponad 70 lat temu badania archeologiczne w Wiślicy przyniosły spektakularne wyniki. Dzięki nim udało się zrekonstruować rozwój ośrodka, który miał ogromne znaczenie dla dziejów i kultury średniowiecznej Polski, i w którym powstały dzieła architektury i sztuki romańskiej unikatowe w skali Europy. Jego historia rozpoczęła się od grodu, którego początki odnosić można co najmniej do czasów czeskich wpływów w Małopolsce. Następnie stał się on ważnym punktem na mapie państwa pierwszych Piastów, a potem stolicą wiślickiego księstwa i siedzibą Kazimierza Sprawiedliwego, zyskując miano urbs famesissima in regno hechitarum. Rangę tę potwierdziły odkrycia na Regii, gdzie odsłonięto relikty średniowiecznego ośrodka rezydencjonalno-sakralnego. W kolejnym etapie rozwoju było to otoczone murami miasto lokacyjne z zamkiem królewskim, które rozkwitło w dobie gotyku. Prezentowana monografia jest opracowaniem materiałów z obydwu grodzisk, związanych z nimi osad i cmentarzysk, które we wczesnym średniowieczu współtworzyły wiślicki kompleks osadniczy. Zawierając nową interpretację źródeł i dokumentacji z badań „milenijnych”, dokonaną w konfrontacji z wynikami późniejszych prac weryfikacyjnych i ratowniczych, przywraca ona problematykę badawczą Wiślicy do mediewistycznego dyskursu naukowego. Książka otrzymała Nagrodę Klio 2021 w kategorii edytorskiej dla całej serii Origines Polonorum

EAN: 9788366463448