Medytacyjne praktyki formalne treningów... - Piotr Goniszewski

W ostatnich latach obserwujemy ogromny wzrost zainteresowania różnych grup społecznych treningami uważności (mindfulness). Elementy treningów uważności są aplikowane do różnych obszarów kultury i biznesu. Mamy mindfulness w biznesie, mindfulness w edukacji, mindfulness dla dzieci, mindfulness dla zabieganych, mindfulness jedzenia itp., itd. Popularność tego ruchu sprzyja, niestety, komercjalizacji i spłycaniu treningów uważności. Bardzo często przedstawia się w popkulturze mindfulness jako szybkie i łatwe remedium na różnego rodzaju problemy ze zdrowiem fizycznym i psychicznym. Wystarczy pięć minut krótkiej praktyki medytacyjnej, by świat stał się nagle lepszy. Zjawisko to, znane jako McMindfulness , w jaskrawy sposób stoi w opozycji do źródeł treningów uważności. Wywodzą się one bowiem ze środowiska buddyjskiego, w którym medytacja wiązała się z bardzo surową ścieżką rozwoju, wymagającą dużej wewnętrznej siły i zaangażowania, a sama medytacja zajmowała i zajmuje bardzo często centralną pozycję i poświęca się na nią nie minuty, a godziny, a podczas odosobnień znaczna część dnia wypełniona jest siedzeniem w ciszy.

Celem niniejszej monografii jest wyodrębnienie podstawowych formalnych praktyk medytacyjnych. W celu zrealizowania zamierzonego celu badawczego w monografii zastosowane zostaną następujące metody. Po pierwsze, metoda analityczna, której celem jest wyodrębnienie, opisanie oraz klasyfikacja poszczególnych praktyk formalnych treningów uważności. Następnie podejście analityczne zastosowane będzie do poszczególnych tradycji buddyjskich (therawada, zen, wadżrajana), służąc wyodrębnieniu kluczowych idei teoretycznych oraz centralnych praktyk medytacyjnych danego systemu religijnego. Po drugie, w monografii wykorzystana zostanie również metoda porównawcza, za pomocą której zestawimy wyodrębnione praktyki formalne treningów mindfulness z ich odpowiednikami z trzech buddyjskich nurtów. Podejście to pozwoli na uchwycenie znaczenia kontekstu kulturowego, w jakim funkcjonują praktyki formalne i medytacje buddyjskie. Drugim ważnym aspektem tego podejścia jest umożliwienie obserwacji tego, jakie zmiany pociąga za sobą wykorzystanie buddyjskich medytacji w nowym, świeckim, naukowym kontekście treningów mindfulness.

Ze wstępu