Spowiedź Goringa. Szczera rozmowa z zastępcą... - Christopher Macht

Niemiecki pisarz o polskich korzeniach, który od wielu lat interesuje się tematyką II wojny światowej, Christopher Macht, sięga w swojej kontrowersyjnej twórczości po postaci, o których my Polacy wolelibyśmy zapomnieć. Jednak, choć może wydawać się to niezrozumiałe, mimo wszystko nas interesują. W swoim cyklu „Spowiedzi” Macht przedstawia nam sylwetki Himmlera, Goebbelsa, Mengele, Stalina, Hitlera. Tym razem mamy do czynienia z Hermannem Göringem. Kim był ten, którego za zbrodnie wojenne Międzynarodowy Trybunał Wojskowy w Norymberdze skazał na śmierć? Na usta cisną mi się same brzydkie słowa. Göring przede wszystkim był drugi po Hitlerze w Trzeciej Rzeszy. To on stworzył zbrodniczą organizację gestapo. To on odpowiedzialny był za powstanie obozów koncentracyjnych. Książka jest fikcyjnym zapisem rozmowy Göringa ze strażnikiem pilnującym go w więzieniu. Co ciekawe, gdybyśmy mieli wyrobić sobie zdanie o tym człowieku na podstawie tej rozmowy, którą Christopher Macht nazwał „spowiedzią” to jawi nam się zupełnie inny obraz zbrodniarza. Momentami można powiedzieć, że to taki dobry wujcio, opowiadający o swoim życiu, miłości do żony i nie widzący w swoim postępowaniu niczego złego. Poprzez formę rozmowy/wywiadu „Spowiedź Göringa” czyta się dobrze. Najważniejsze jest to, że fakty nie są wyssane z palca. Można sprawdzić w biografiach – ja to zrobiłam, Wszystko się zgadza, choć wiadome jest, że na potrzeby tej książki nie jest to tak bardzo dokładne. Sądzę, że „Spowiedź Göringa” może stanowić ciekawostkę historyczną, która uzupełni biblioteczkę. Jest to według mnie tego typu książka, która zainteresuje osoby, niekoniecznie „kochające się” w historii.

To nie jest lekka książka. Ale z całą pewnością – ważna i poruszająca. Sięgnęłam po nią z ciekawości, znając wcześniejsze publikacje autora, i po raz kolejny Macht udowadnia, że potrafi pisać o postaciach historycznych w sposób nie tylko przystępny, ale też mocno emocjonalny i psychologicznie pogłębiony. Hermann Göring – drugi po Hitlerze, twórca Luftwaffe, jeden z odpowiedzialnych za system obozów koncentracyjnych. Ale też postać tragiczna w swoim upadku: uzależniony od leków, narcystyczny, owładnięty żądzą władzy i luksusu. Autor nie wybiela go ani nie usprawiedliwia, ale daje mu głos – i to przeraża najbardziej. Forma „spowiedzi” – fikcyjnej rozmowy – pozwala zajrzeć do głowy człowieka, którego decyzje kosztowały życie milionów. Czyta się to z napięciem, momentami wręcz z niepokojem, bo granica między fascynacją a odrazą potrafi się w tej książce zacierać. Ogromny plus za solidne przygotowanie merytoryczne. Choć narracja jest beletryzowana, autor opiera się na faktach – mamy tu bibliografię, przypisy, archiwalne zdjęcia, kontekst historyczny. Dla mnie to ważne – pokazuje, że nawet przy odrobinie literackiej swobody Macht nie odrywa się od rzeczywistości. Nie jest to książka, którą się „połyka” i odkłada. Ona zostaje z tyłu głowy. Zmusza do refleksji – nie tylko o historii, ale i o mechanizmach władzy, ludzkiej słabości, bezkarności.