Anihilacja - Jeff VanderMeer

Wyprawy badawcze zazwyczaj dotyczą terenów trudno dostępnych i niekoniecznie przystosowanych do stałego zamieszkania. Pozwalają jednak poszerzać wiedzę nie tylko o danym środowisku, ale i nowych gatunkach roślin, czy zwierząt. Trudno jednak wyobrazić sobie taką naukową wyprawę na teren nie tylko zagadkowy, ale też niebezpieczny i chroniony przez rząd. Czy warto zapuścić się w nieznane dla własnej ciekawości bądź wyjątkowego odkrycia? Biolożka, geodetka, językoznawczyni, psycholożka i antropolożka – pięć kobiet ma stanowić dwunastą ekspedycję do Strefy X. Docierają jedynie cztery. Ale ile z nich powróci z tej wyprawy? Miesiące szkolenia, wprowadzenie w stan hipnozy, by ułatwić przejście do strefy, nieużywanie imion, zagadkowe wyposażenie – czy naprawdę warto było poświęcić się w imię nauki? A może to nie nauka jest tu tak naprawdę ważna? I czym w ogóle jest Strefa X? Dlaczego jedenaście poprzednich ekspedycji zakończyło się fiaskiem? To tylko niektóre z pytań, które zadawać sobie będzie biolożka, główna narratorka powieści. Ale czy znajdzie na nie odpowiedzi? „Anihilacja” wymyka się wszelkim gatunkowym schematom, ograniczała ją jedynie wyobraźnia Autora, a ta, zapewniam, wzbiła się na wyżyny. Już sama narracja wprowadza intrygujący, nieco mroczny i pełen niepewności klimat, który w tym samym stopniu zachwyca, jak i mrozi krew w żyłach. Trudno tu zaufać komukolwiek, także głównej bohaterce, biolożce, bowiem, jaką mamy pewność, że jej narracja nie jest podyktowana złudzeniem i niewiele ma wspólnego z rzeczywistością? Kolejne odkrycia w Strefie X szokują i wywołują ciarki na plecach, poczucie osamotnienia narratora przeszywa do głębi, a niepewność co dalej przekracza wszelkie dozwolone granice. W międzyczasie otrzymujemy fragmenty wzmianek dotyczących życia osobistego biolożki, które pozwalają lepiej poznać zarówno ją, jak i powody, dla których została członkinią ekspedycji. Lecz im więcej widzimy, im więcej kropek zdaje się łączyć, tym pojawia się jeszcze więcej pytań, na które trudno otrzymać jakiekolwiek odpowiedzi. Ale też i strach ich szukać. Co jednak zrobić, gdy ze Strefy X na próżno szukać wyjścia? I jak działać, gdy zmysły zaczynają zawodzić? Szalenie intrygująca, klimatyczna i wciągająca powieść, zdecydowanie to zupełnie coś innego, niż, kiedykolwiek mieliście okazję czytać. Ze swojej strony jak najbardziej polecam i z niecierpliwością czekam na kolejny tom.

"Anihilacja" to pierwszy tom cyklu Southern Reach. Poznajemy tu cztery kobiety: biolożkę, geodetkę, psycholożkę i antropolożkę. Śledząc zdarzenia z perspektywy biolożki, wkraczamy razem z nimi do tajemniczej Strefy X jako już dwunasta wyprawa naukowa - każda poprzednia zakończyła się śmiercią lub szaleństwem uczestników. Czy tym razem będzie inaczej? Ta książka określana jest jako literacki eksperyment i myślę, że to bardzo trafne stwierdzenie, bowiem czytanie jej to niezwykłe doświadczenie dla umysłu. Od samego początku zostajemy wrzuceni na głęboką wodę, wkraczając do tajemniczej Strefy, o której niewiele wiadomo poza tym, jakie tragiczne skutki wywołuje w ocalalych z niej ludziach. Atmosfera jest gęsta od pytań i niewiadomych, a z każdą chwilą zdarzenia stają się coraz bardziej psychodeliczne, przywodząc na myśl koszmarne majaki. Wprowadzanie bohaterek w stany hipnotyczne podaje w ciągłą wątpliwość realność zdarzeń. Zaciera się granicą między halucynacjami a rzeczywistością. Zgłębianie Strefy X to pożywka dla wszystkich zmysłów. Specyficzne rośliny, słowa przekazywane przez grzyby, tajemnicza wieża, która wznosi się ku ziemi, a jej ściany są niczym żywy organizm - jak to wszystko fantastycznie oddziałuje na wyobraźnię! Czuć te duszność, zamknięcie, oddzielenie od tego, co znane i bezpieczne. Nie dziwi stopniowe popadanie w obłęd tych, którzy przekroczyli granicę, bowiem trudno zachować trzeźwe myślenie w takim otoczeniu. Niewiele wiemy o naszych bohaterkach. Nawet brak podania ich imion, a postawienie na funkcje sprawia, że coraz mniej dostrzegamy w nich człowieczeństwo, zwłaszcza w obliczu kulminacji zdarzeń. Wyroznia się na tym tle jedynie nasza narracyjna biolożka, zapraszając do kilku wspomnień, które tłumaczą jej specyficzne zachowania i fascynacje przestrzenią Strefy, a także okoliczności, przez które w ogóle postanowiła do niej wejść. Ta mała nić więzi, którą z nią nawiązujemy tym silniej pozwala odczuć mocny finał i jej ostateczne decyzje. Pochłonęłam ją naraz i jej niezwykła aura wciąż krąży mi w pamięci. Cenię tu szczególnie oryginalność i klimat. Gorąco polecam - nie tylko fanom SF