W kręgu Księżnej de Cleves. - Barbara Marczuk

Księżna de Clves, autorstwa Marie-Madeleine de Lafayette, jest - jak dotychczas - jedyną siedemnastowieczną francuską powieścią psychologiczną, z którą polski czytelnik miał możliwość się zapoznać, dzięki tłumaczeniu Tadeusza Boya-Żeleńskiego z 1927 roku. Tymczasem to nie jedyny utwór narracyjny francuskiej pisarki, a ona sama nie jest jedyną reprezentantką pisarstwa kobiet w siedemnastowiecznej Francji. Autorka publikacji oddaje do rąk czytelników polską wersję dwóch pozostałych nowel pani de Lafayette (Księżna de Montpensier oraz Hrabina de Tende), a także opowieści Catherine Bernard (Hrabia d'Amboise) i Claudine-Alexandrine de Tencin (Pamiętniki hrabiego de Comminge). Są one przykładem dyskusji z Księżną de Clves, a nawet próbą reinterpretacji, czy wręcz prze-pisania tej powieści, pozostającej punktem odniesienia dla francuskich pisarzy końca XVII wieku. Tragi-komiczna nowela Niezawinione cudzołóstwo Paula Scarrona, stanowiąca swoisty kontrapunkt dla pozostałych tekstów zawartych w tym wyborze, pozwoli dostrzec kontrast między poetyką francuskich romansów barokowych pierwszej połowy XVII stulecia a zupełnie nową formułą noweli historyczno-sentymentalnej epoki Ludwika XIV. Przekłady zawarte w tej edycji czyta się bardzo dobrze. Wykonane są z filologicznym znawstwem, opatrzone cennymi, zróżnicowanymi przypisami, polszczyzna przekładu jest finezyjna, a tłumaczenie w pełni oddaje treści oryginału. Tłumaczka znakomicie poradziła sobie z zawiłymi czasami zdaniami wyrażającymi stany psychologiczne postaci. [] Polski tekst zachowuje głębię oryginału, a jednocześnie sens nie budzi żadnych wątpliwości. Użyty język jest współczesny, zrozumiały dla czytelnika, ale też wyszukany i elegancki, dopasowany do typu tłumaczonego tekstu. Z recenzji dr hab. Moniki Kuleszy, prof. UW Dr hab. Barbara Marczuk, prof. UJ, wykładowca literatury francuskiej w Instytucie Filologii Romańskiej UJ, autorka licznych publikacji dotyczących pisarstwa kobiecego w XVI i XVII wieku oraz polsko-francuskich związków literackich w tych epokach. W swym dorobku ma także cenione przekłady literatury francuskiej na język polski: Krwawy amfiteatr. Antologia francuskich historii tragicznych epoki renesansu i baroku (Kraków 2007); Francuskie pisma o dramacie (1537-1631) (Kraków 2016). Jej ostatnia monografia to Marie de Gournay (1565-1645) pierwsza francuska emancypantka (Kraków 2020).