Niezłomni czy realiści? - Rafał Wnuk, Sławomir Poleszak

"Niezłomni czy realiści?" autorstwa Rafała Wnuka i Sławomira Poleszaka to głęboka i przemyślana analiza historii antykomunistycznego podziemia w Polsce, jednej z najbardziej zmitologizowanych części powojennych dziejów kraju. Jak sami Autorzy piszą - dla jednych byli to "niezłomni" bohaterowie, dla innych "bandyci". Książka podejmuje wyzwanie obiektywnej oceny tego złożonego zjawiska, które było wykorzystywane przez polityków różnych opcji do kreowania legend - raz pozytywnych, innym razem negatywnych, w zależności od potrzeb politycznych. Autorzy stawiają fundamentalne pytania, takie jak np.: dlaczego po wkroczeniu Sowietów nie złożyli broni, jak wyglądało ich codzienne życie, jak zakończyła się ich walka? Odpowiedzi szukają w biografiach zarówno znanych dowódców, takich jak Zygmunt Szendzielarz "Łupaszka", Józef Kuraś "Ogień", Leopold Okulicki "Niedźwiadek" czy Marcelina Malessa "Marcysia", jak i mniej znanych żołnierzy podziemia. Wnuk i Poleszak prezentują swoje postacie z pasją, ale również z naukową precyzją. Wykorzystując konkretne historie, pokazują codzienne życie konspiratorów, ich motywacje, dylematy oraz tragiczne losy. Demontują mit o jednolitej "podziemnej wspólnocie", ukazując rywalizacje i wewnętrzne konflikty wśród różnych frakcji podziemia. Autorzy krytycznie podchodzą również do terminu "Żołnierze Wyklęci", pokazując, dlaczego nie zgadzają się na jego używanie. Muszę przyznać, że Autorzy nie stronią od kontrowersyjnych tematów, przedstawiając swoje argumenty jasno i przejrzyście. To podejście sprawia, że "Niezłomni czy realiści?" staje się nie tylko rzetelną pracą naukową, ale także interesującą lekturą, która skłania do refleksji i ponownego przemyślenia utartych przekonań. Uważam, że tego typu książka powinna powstać już dawno temu. Dlatego tym bardziej się cieszę, że Autorzy podjęli się jej napisania.