Najlepsi katolicy pod słońcem + Cokolwiek powiesz - Patrick Keefe Radden
W zestawie
Cokolwiek powiesz, nic nie mów
W grudniu 1972 roku Jean McConville, wdowa, matka dziesięciorga dzieci, została na ich oczach wywleczona z domu w Belfaście przez zamaskowanych napastników. Wtedy widziano ją po raz ostatni. Wiele lat później okazało się, że IRA skazała ją na śmierć za donosicielstwo. Nigdy nie potwierdzono, czy zarzuty były prawdziwe. McConville i jej rodzina byli ofiarami Kłopotów – konfliktu między republikanami a lojalistami, który przez ponad trzydzieści lat zbierał krwawe żniwo w Irlandii Północnej. Patrick Radden Keefe stara się odtworzyć losy zaginionej wdowy. Przygląda się również członkom IRA, zwłaszcza siostrom Dolours i Marian Price. Próbuje poznać ich historię, zrozumieć, jak kształtowały się i zmieniały ich poglądy. Czy brutalną przemoc, której dopuszczali się bojownicy, usprawiedliwiała trwająca w ich przekonaniu wojna? Jaką rolę w konflikcie odgrywały brytyjskie siły specjalne, których metody były nieraz równie bezwzględne? Jaką cenę zapłacili niewinni ludzie uwikłani w konflikt? Proces pokojowy, rozpoczęty w 1998 roku podpisaniem porozumienia wielkopiątkowego, trwa już ponad dwie dekady, jednak wydarzenia z przeszłości wciąż mają wpływ na Irlandię, a dyskusja o winie i karze za zbrodnie daleka jest od rozstrzygnięcia. Książka nagrodzona Amerykańską Nagrodą Krytyków Literackich oraz Nagrodą im. George’a Orwella, najlepsza książka historyczna 2019 roku według Amazon.com, najlepszy reportaż roku według „Time'a”. Bestseller „New York Timesa”, jedna z dziesięciu książek roku „The Washington Post”, „The Wall Street Journal” i „Chicago Tribune”, najlepsza książka roku „The Economist”, „Kirkus”, „Variety”, „Library Journal”, „London Times”, „Vanity Fair”, „The Atlantic”, „Foreign Affairs”, „Huffington Post” i „The Guardian”. Jedna z dziesięciu najlepszych książek non-fiction dekady według „Entertainment Weekly”. „Matka dziesięciorga dzieci znika bez śladu w pewien grudniowy wieczór. Dwie piękne siostry zafascynowane walką zbrojną IRA stają się gwiazdami więziennych strajków. Chłopak z nienagannie przystrzyżoną brodą przemienia się z zimnego terrorysty w zręcznego polityka. Keefe opowiada o trzech dekadach krwawego konfliktu w Irlandii Północnej, pokazując, że kluczem do zrozumienia Kłopotów nie jest polityka, lecz doświadczenie ludzi, które pieczołowicie rekonstruuje z zebranych materiałów archiwalnych i wywiadów. Literacki rozmach tej historyczno-reporterskiej opowieści czyni z niej fascynującą lekturę, która trzyma w napięciu do ostatniej strony.” Agata Kasprolewicz „Historia morderstwa Jean McConville i próba ustalenia, kto był za nie odpowiedzialny – niezwykła książka Patricka Raddena Keefe’a to reporterski majstersztyk. Ale „Cokolwiek powiesz, nic nie mów” jest także czymś więcej: autor pokazuje, jak w czasie konfliktu zmienia się pojęcie prawdy oraz jak przemoc i podstęp doprowadzają do kolejnych śmierci.” Toby Harnden, „Sunday Times” „Porywająca książka Patricka Raddena Keefe’a o Kłopotach jest zarazem opowieścią o tym, co wydarzyło się naprawdę, jak i próbą wyjaśnienia dawnych zbrodni. W swoim wnikliwym reportażu Keefe odsłania ukrytą cenę Kłopotów: przerażającą liczbę ofiar konfliktu oraz to, jak głęboko wpływa on na teraźniejszość. Tę książkę trzeba przeczytać.” Gillian Flynn „Patrick Radden Keefe zamienia pojedyncze ludzkie historie w poruszające studium przemocy, która dotknęła Irlandię Północną […]. Nawet w tych, którzy dopuszczali się najgorszych czynów, autor stara się zobaczyć ludzi i zrozumieć, co nimi kierowało.” „Publishers Weekly” „Wielkim osiągnięciem Patricka Raddena Keefe’a jest opowiedzenie o pięćdziesięciu latach konfliktu w Irlandii Północnej przez pryzmat indywidualnych historii – to przejmujące i bardzo ludzkie podejście do przeszłości, która wciąż rzuca głęboki cień na teraźniejszość.” Melanie Reid, „The Times” „Wstrząsająca opowieść o konflikcie politycznym, której nie można było lepiej napisać.” „Kirkus Reviews” „Keefe pokazuje, dlaczego zabójstwo Jean McConville jest historią ponadczasową i dlaczego po tylu latach wciąż porusza Irlandczyków.” Gerry Moriarty, „The Irish Times”
Najlepsi katolicy pod słońcem. Pożegnanie Irlandczyków z Kościołem
„Widać prawdziwy gniew. Ludzie postawili księży i biskupów na piedestale, a teraz są o to na siebie źli” – mówi jedna z zakonnic. Podobnie jak inni Irlandczycy toczy teraz zaciekłą walkę z tym, co kiedyś było katolicką Irlandią: z wykorzystywaniem seksualnym dzieci, tuszowaniem przestępstw, zmową z państwem, nadużywaniem władzy.
Derek Scally, wątpiący katolik, mierzy się z historią własnego kraju. Spotyka się z ofiarami, z księżmi, w tym z najbardziej znienawidzonym duchownym Irlandii, i z politykami. Pokazuje, że od samego początku Kościół w Irlandii działał jak dobrze prosperująca firma, skupująca ziemię i budująca instytucje, by uzależnić od siebie biedne społeczeństwo. Trafił na wyjątkowo podatny grunt po latach wielkiego głodu, brytyjskiej dominacji, grabieży ziemi i represji religijnych. Tym bardziej dziwi, że wystarczyło zaledwie trzydzieści lat, by doszło do jego upadku.
Najlepsi katolicy pod słońcem to pogłębiony reportaż o Kościele w Irlandii, ale także o systemowej przemocy, za którą odpowiedzialność ponosi całe społeczeństwo. Scally pokazuje kraj, który ma powody zarówno do dumy, jak i do wstydu. A przede wszystkim: kraj, który właśnie teraz wymyśla siebie na nowo, bo Irlandczycy po raz pierwszy dostali szansę, by podejść do swojej historii na własnych warunkach.
„Świetne […]. Scally bada przeszłość z rozbrajającą szczerością i empatią. Jego książka to lektura obowiązkowa dla każdego, dla kogo istotny jest temat historii i zapominania.” Michael Harding
„Intrygująca, przenikliwa książka, która stawia pytanie o to, ile kosztuje nas dochowywanie wiary, jak nas ona ukształtowała i co oznacza dla nas teraz.” Caelainn Hogan
„Trzeźwe spojrzenie na zmieniający się kraj i wnikliwy ogląd czasów, o których wielu wolałoby zapomnieć.” John Boyne
„Wspaniała rzecz […] błyskotliwa, wciągająca i niezbędna.” Colm Tóibín
„Absolutnie porywająca lektura. Wspaniała mieszanka osobistej refleksji, reporterskiej roboty i opowieści o historii – Scally zabiera nas do nieoczekiwanych miejsc i stawia pytania, których na ogół sobie nie zadajemy.” Oliver Callan
„Wiele tu trudnych refleksji znamiennych dla końca pewnej ery; to książka o byciu katolikiem we wstrząsanym skandalami Kościele we współczesnej Irlandii.” Mary McAleese, była prezydent Irlandii
