Dzieci getta wyd. specjalne - Magda Łucyan

"Śmierć była ich wyrokiem jeszcze przed urodzeniem"

Eksplozja wojny zburzyła mój świat, zabrała mi poczucie bezpieczeństwa.

Przeżyłam trzy i pół roku w getcie. Były to trzy i pół roku w piekle - wspomina jedyna ocalała z dziesięcioosobowej rodziny, Krystyna.

Na początku byliśmy wszyscy razem, nie mieliśmy świadomości, że nasz czas jest ograniczony. Nie zaznaliśmy wcześniej strachu, głodu i walki o przetrwanie - tak swoje unicestwione dzieciństwo opowiada Józef.

Stopniowo przyzwyczailiśmy się do tego. Do widoku ciał na chodnikach i myśli, że być może ja będę następny - wyznaje wiele lat później Marian.

Świat, jakim go znali, nagle zniknął razem z atakiem Niemiec na Polskę. Prawie natychmiast oni oraz ich rodziny zostali zdegradowani przez okupujących na poziom podludzi. Represje z miesiąca na miesiąc były coraz surowsze, odcinano od nich przysługujące prawo po prawie, aż w końcu zabrano im coś najcenniejszego - prawo do życia.

Nakazano Izraelitów uwięzić w wyznaczonych, hermetycznie zamkniętych sektorach. W gettach. Tam codzienność oznaczała przerażający głód, wszechobecny terror i strach przed odejściem bliskich. Obserwowanie śmierci i cierpienia stało się ich codzienną normą. Cierpkością, jaką mogli się cieszyć, był fakt, że mieli wystarczająco dużo sił, aby przetrwać jeszcze jeden dzień.

Liczba naocznych świadków tamtych straszliwych chwil każdego dnia maleje. Jesteśmy ostatnim pokoleniem, które może usłyszeć relacje o najbardziej tragicznych momentach drugiej wojny światowej bezpośrednio od tych, którzy je przeżyli. Słuchajmy ich głosu i nie pozwólmy, by te historie kiedykolwiek znów miały miejsce.

"Wojna to najstraszniejsza rzecz, która może spotkać ludzkość, dlatego: nigdy więcej".