Nowogródzki Okręg AK Nów w fotografii - Kazimierz Krajewski

Nowogródzki Okręg Armii Krajowej należy do najciekawszych, a jednocześnie do niedawna
najsłabiej zbadanych wielkich jednostek organizacyjnych Polskiego Państwa Podziemnego.
Na ziemi nowogródzkiej rozgrywały się wydarzenia związane z walką z dwoma
wrogami wolności naszego kraju aparatem okupacyjnym narodowosocjalistycznej
III Rzeszy Niemieckiej oraz komunistyczną partyzantką sowiecką, a po lipcu 1944 r.
z Wojskami Wewnętrznymi NKWD i aparatem administracyjnym nowego okupanta
Związku Sowieckiego. Walka ta charakteryzowała się ogromną dynamiką i zaciętością.
Polską akcję oddziałów partyzanckich uruchomiono tu znacznie wcześniej niż
w pozostałych okręgach AK. To właśnie jej działania budowały swoistą akowską
legendę kresów północno-wschodnich. Tutaj też podejmowano wielokrotnie, zgodnie
z rozkazami KG AK, daremne próby unormowania stosunków z partyzantką sowiecką,
a także oddolne lokalne inicjatywy zawieszenia broni z Niemcami. Każdy obwód
(ośrodek), każdy batalion partyzancki Nowogródzkiego Okręgu AK zasługuje na
odrębne opracowanie. Prac takich powstało jednak na przestrzeni dziesięcioleci niewiele,
dosłownie kilka. Odtwarzanie dziejów nowogródzkiej AK z garści zachowanych rozkazów
Komendy Okręgu, sprawozdań z akcji dywersyjno-partyzanckiej i innych materiałów
wytworzonych w różnych ogniwach konspiracji może kojarzyć się z rekonstruowaniem
rozbitej starej mozaiki. Warto jednak podejmować ten wysiłek, by ratować od zapomnienia
pamięć o walce kresowych akowców, która w dzisiejszej Polsce jest tak mało znana.


EAN: 9788382290875