Gorycz wygnania. Kino Terence'a Daviesa - Michał Oleszczyk

Książka przybliża polskiemu czytelnikowi twórczość brytyjskiego reżysera Terence'a Daviesa, która od kilku lat przeżywa renesans w Wielkiej Brytanii (dwie książki analityczne od roku 2003; liczne artykuły w periodykach filmoznawczych), a ostatnio stała się dostępna także w Polsce za sprawą retrospektywy w TVP Kultura. W lipcu 2008 w ramach festiwalu filmowego Era Nowe Horyzonty odbędzie się pełna retrospektywa twórczości Daviesa, na której będzie obecny sam reżyser. Do tej pory Daviesowi nie poświęcono w Polsce żadnego szerszego filmoznawczego omówienia (wyjątkiem były dwa niewielkie teksty Ewy Mazierskiej w Kinie i Iluzjonie).
Autor skupia się na systematycznej analizie wszystkich filmów zrealizowanych przez Daviesa na przestrzeni niemal 30 lat. Są to, kolejno: Dzieci (Children, 1976), Madonna z dzieciątkiem (Madonna and Child, 1980), Śmierć i przemienienie (Death and Transfiguration, 1983), Dalekie głosy, martwe natury (Distant Voices, Still Lives, 1988), Kres długiego dnia (The Long Day Closes, 1992), Neonowa Biblia (The Neon Bible, 1995) oraz Świat zabawy (The House of Mirth, 2000). Swoistym aneksem do wymienionych filmów stała się wdana w roku 1984 autobiograficzna powieść eksperymentalna autorstwa Daviesa, pt. Hallelujah Now. Książkę zamyka obszerna rozmowa z reżyserem.
Autor analizuje pięć filmów cyklu po kolei, badając ich wzajemne zależności i wskazując na zdumiewającą jedność formalną i tematyczną, pozwalającą na traktowanie ich w istocie jako jednego tekstu. Zwraca uwagę, że szczególną rolę w Daviesowskiej strategii odgrywa organizacja czasowa jego filmów (jawnie burząca chronologię i nie oferująca żadnej zastępczej linearności) i obecność kina: zarówno metaforyczna, autotematyczna, jak i intertekstualna (liczne cytaty z konkretnych dzieł filmowych).
Druga część książki poświęcona jest analizie dwóch ostatnich (jak dotąd) filmów reżysera, stanowiących adaptacje utworów literackich Johna Kennedy'ego Toole'a i Edith Wharton. W obu rozdziałach autor wskazuje na głębokie pokrewieństwa Daviesowskich adaptacji z jego autobiograficznym cyklem.


EAN: 9788389911773