Pierwsza książka Kazuo Ishiguro po Noblu, czyli android czeka na swoje przeznaczenie

Rozpoznawalność przyniosła mu powieść Okruchy dnia. Książka doczekała się doskonałej ekranizacji z Anthonym Hopkinsem i Emmą Thompson w rolach głównych. Każdą kolejną powieścią zaskakiwał czytelników zmianą tematyki, a nawet gatunku, jakby jeszcze nie odnalazł dla siebie idealnego sposobu wyrazu. A jednak w 2017 roku, mając zaledwie siedem powieści na koncie, otrzymał Nagrodę Nobla. Mowa o Kazuo Ishiguro i jego najnowszej powieści Klara i słońce.

Laureat Nagrody Nobla w 2017 roku – Kazuo Ishiguro

Kazuo Ishiguro jest brytyjskim pisarzem japońskiego pochodzenia. Debiutował w roku 1982 powieścią Pejzaż w kolorze sepii. Jego druga powieść Malarz świata ułudy wydana cztery lata później została wyróżniona nominacją do Nagrody Bookera. Nagrodę tę jednak otrzymał dopiero trzy lata później za swoją kolejną powieść - Okruchy dnia. Kazuo Ishiguro od początku udowadniał, że jest pisarzem wyjątkowym i utalentowanym, z którym warto się liczyć. W Polsce jego książki są na szczęście łatwo dostępne i nieustannie wznawiane. W naszej księgarni online znajdziecie wszystkie najważniejsze powieści noblisty.

W 2017 roku Kazuo Ishiguro miał na swoim koncie siedem powieści. Dorobek ten został nagrodzony najważniejszą literacką nagrodą – Noblem. W uzasadnieniu szwedzkiej komisji noblowskiej możemy przeczytać, że jego powieści niosą ze sobą ogromną emocjonalną siłę i ujawniają iluzoryczny związek człowieka ze światem. Jaką tematykę właściwie porusza brytyjski pisarz?

Przygotuj się na emocjonalną prozę

Kazuo Ishiguro nie ogranicza się do jednego tematu. Jest pisarzem otwartym także na różne gatunki. Wciąż poszukuje nowych środków wyrazu. To sprawia, że każda jego kolejna powieść zaskakuje czytelników i ich uwodzi. Pisarz wielokrotnie podejmuje tematy z pozoru już mocno zużyte. Jednak spod jego pióra wychodzą opowieści wzruszające i świeże.

Najpopularniejszym tytułem wciąż są Okruchy dnia. Książka podejmuje temat przemijania i znaczenia ludzkiej egzystencji. Głównym bohaterem jest kamerdyner Stevens, który całe swoje życie poświęcił zajmowaniu się posiadłością lorda Darlingtona. Robi to także po jego śmierci. Krótki urlop staje się przyczynkiem do gorzkiego podsumowania dotychczasowego życia i szans, które bezpowrotnie utracił, podczas wiernej służby swojemu panu.

Sześć lat później Ishiguro zaskoczył czytelników powieścią Niepocieszony, w której całkowicie zmienił styl. Książka jest historią pianisty, który boryka się ze zbyt wieloma oczekiwaniami ludzi wokół niego, którym nie jest w stanie sprostać. Jego kolejnej powieści - Kiedy byliśmy sierotami, blisko do literatury gatunkowej. Czytelnicy mogą odszukać w niej elementy książki kryminalnej i thrillerów z historią w tle. Jednak brytyjski detektyw Christopher Banks, zamiast zagłębić się w zagadkę morderstwa, wyrusza do Szanghaju, aby odkryć tajemnice własnej rodziny.

W 2005 roku autor wydaje Nie opuszczaj mnie (powieść została zekranizowana w 2010 roku - główne role zagrali: Keira Knightley, Carey Mulligan oraz Andrew Garfield). Książka jest zapowiedzią wydanej w tym roku powieści Klara i Słońce. Do związku, choć niezaplanowanego pomiędzy tymi powieściami, przyznaje się sam Kazuo Ishiguro. Nie opuszczaj mnie jest powieścią podejmującą temat klonowania. Zwrot ku literaturze fantastycznej, jak się okazuje, pozostanie przy autorze na dłużej. Po dziesięciu latach wydaje powieść Pogrzebany olbrzym, która z kolei jest powieścią fantasy podejmującą temat pamięci.

Ten niewielki opis wszystkich utworów noblisty ukazuje jak różnorodna i mało przewidywalna jest twórczość pisarza. Jedyne czego czytelnik może być pewien, sięgając po kolejną powieść Ishiguro, to historii pełnej emocji, wzruszającej i stawiającej pytania dotyczące najbardziej esencjonalnych i nurtujących współczesnego człowieka spraw.

Klara i słońce pierwsza po Noblu książka Kazuo Ishiguro

Klara i słońce powstała przed pandemią, choć wiele osób w jej ciasnej i klaustrofobicznej atmosferze doszukuje się inspiracji obecnym problemem, z jakim zmaga się ludzkość. Wielu czytelników porównuje tę powieść do książki Nie opuszczaj mnie. Sam autor w wywiadzie przyznaje, że obie powieści mają elementy wspólne. Są nimi m.in. pytania o to, czy człowiek ma duszę i jakie jest znaczenie ludzkiej miłości.

Klara – główna bohaterka powieści jest androidem stworzonym po to, aby stać się przyjaciółką-opiekunką jakiegoś dziecka. Sztuczna inteligencja, którą jest obdarzona, pozwala jej bardzo szybko zdobywać wiedzę o otaczającym świecie, szczególnie świecie skomplikowanych ludzkich emocji. Android jest niezwykle empatyczny. Kiedy Klara trafia do swojej nowej rodziny, stara się ze wszystkich sił, aby jej członkowie byli z niej zadowoleni. Od Klary jednak wymaga się czegoś więcej.

Jak wspomina Ishiguro w wywiadzie przeprowadzonym przez Łukasza Grzymisławskiego dla Gazety Wyborczej, pomysł na Androida obdarzonego empatią wziął z książek dla dzieci:

“Interesuje mnie ich dziwna z dorosłego punktu widzenia logika, która pośród dzieci jest dozwolona i pozwala bohaterowi postawić drabinę oraz wejść po niej na Księżyc. Szukając sposobu na wykorzystanie tego typu patrzenia na świat, wpadłem na pomysł „sztucznego przyjaciela”. Klarę z dzieckiem łączy to, że wie o świecie bardzo mało, ale uczy się bardzo szybko w obrębie systemu poznawczego, który jest jej dostępny. To znaczy zestawia drobne fakty ze sobą i dochodzi do osobliwych konkluzji – takich, które nazywamy dziecinnymi. Klara z czasem wypracowuje wyrafinowany ogląd świata wokół niej, zarazem pozostając przy dziecinnych przekonaniach o pewnych sprawach. W tym sensie jest jej równie blisko do pluszowych misiów i do androidów z twardej SF”.

To dlatego Klara pomimo swojej niemal doskonałej formy wciąż jest nieco bezradna i zachowuje w sobie cechy dziecka.

Klara i słońce jest niezwykle ciepłą i piękną historią, niosąca uniwersalne pytania o człowieka. W naszej księgarni internetowej znajdziesz ją w dobrej cenie, podobnie jak pozostałe książki noblisty.