Opowiadania George'a Saundersa - orwellowska rzeczywistość ukryta w zabawnych dialogach

Chociaż George Saunders opublikował do tej pory jedną powieść, nazywany jest jednym z najważniejszych współczesnych pisarzy amerykańskich. Sielanki, czyli zbiór opowiadań jego autorstwa, który niedawno został wydany w Polsce, to słodko-gorzki pstryczek w nos społeczeństwa amerykańskiego. Co możemy wyczytać z tej książki i dlaczego w ogóle warto się na to zdecydować? Sprawdź.

Ulubieniec krytyków: George Saunders. Czym może zaskoczyć nas pisarz?

George Saunders nazywany jest pupilkiem literackiej krytyki i… amerykańskim odpowiednikiem rosyjskiego geniusza pióra Mikołaja Gogola, chociaż powieści nie produkuje na tony. Do tej pory zajmował się głównie pisaniem nowel, opowiadań i esejów, przyjętych z wyjątkowym entuzjazmem. Urodzony w Teksasie w 1959 roku pisarz za swoją jedyną jak dotąd powieść, Lincoln w Bardo, otrzymał prestiżową nagrodę Bookera. Znalazł się też w finale takich konkursów, jak PEN/Hemingway Award czy National Book Award, a także otrzymał kilka najistotniejszych amerykańskich stypendiów, które tylko potwierdzają, że mamy do czynienia z naprawdę ważnym dla światowej literatury nazwiskiem. Saunders skupia się przede wszystkim na krótkich formach, w których odnajduje się znakomicie. Co sprawia, że są tak wyjątkowe i zjednują sobie zainteresowanie nie tylko krytyków, ale też najbardziej wymagających czytelników? Jednym z najważniejszych aspektów jest język: George Saunders uwielbia się nim bawić, często tworząc kuriozalne, bardzo dowcipne metafory, które trzeba jak literacką cebulę obierać warstwa po warstwie ze wszystkich znaczeń. Dokładnie tak samo jest z przetłumaczonym właśnie na język polski zbiorem opowiadań amerykańskiego pisarza, Sielanki. Dlaczego warto go przeczytać? Geniusz tej pozycji polega na tym, że została przez Saundersa napisana aż 21 lat temu, a jak dotąd nie zestarzała się ani trochę. Nawet więcej – właśnie teraz, w świetle trapiących ludzkość problemów, zyskuje jeszcze więcej znaczenia.

Sielanki George’a Saundersa wcale nie takie sielankowe. Przewrotność języka to klucz do zrozumienia tej powieści

Zbiór opowiadań Sielanki nie znudzi się nawet przez moment – i to najbardziej wytrawnym czytelnikom. To jedyne w swoim rodzaju połączenie grozy i groteski, które rzeczywiście stawia Saundersa w jednej linii z Gogolem czy pisarką Flannery O’Connor. “Z wierzchu” opowiadania pisarza są przede wszystkim dowcipne, ale wystarczy wczytać się uważniej w ich sens, żeby dostrzec, jak przewrotną i ironiczną są krytyką ludzkich przywar czy tego, w jaki sposób zorganizowaliśmy sobie świat. Wśród opowiadań na uwagę zasługują tytułowe Sielanki, czyli pełna absurdów historia współczesnych jaskiniowców, którzy borykają się z takimi problemami, jak wyzysk czy brak finansowej płynności. Zmuszeni są płacić… podatek od własnych ekskrementów, co ma ich zmobilizować do mniejszej konsumpcji. Opowiadanie Morszczyn to z kolei krytyka “american dream” i kapitalistycznego podejścia do wprowadzania zmian i życiowych rewolucji, które kończą się fiaskiem w przypadku ludzi pozbawionych wsparcia i samotnych. Bohaterowie zbioru opowiadań Sielanki George’a Saundersa bywają rozgoryczeni swoim życiem, sfrustrowani, zapatrzeni w nierealne wzorce czy wsłuchani w coachów, wszelkimi sposobami próbujących zmonetyzować motywację do działania i poprawy swojego bytu.

W kontekście Sielanek brawa z pewnością należą się także Michałowi Kłobukowskiemu, który przetłumaczył opowiadania na język polski, zachowując nie tylko rytm języka, ale też ten szczególny, niepowtarzalny dowcip, tak charakterystyczny dla amerykańskiego pisarza i eseisty. Jako czytelnicy czujemy wdzięczność, że tłumacz podjął się tego zadania – dzięki temu właśnie dziś, w 2022 roku, możemy spojrzeć na otaczającą nas rzeczywistość przez pryzmat krzywego zwierciadła, którego tak bardzo czasem potrzebujemy. Zresztą to zdanie samego Thomasa Pynchona, amerykańskiego pisarza i czołowego twórcy postmodernistycznego, który mówi otwarcie: “Saunders opowiada dokładnie takie historie, jakich dziś potrzebujemy”. Czy też się z nim zgadzasz? Sięgnij po Sielanki i sprawdź.

Lubisz krótkie formy, które w punkt opisują kondycję społeczeństwa? Sielanki George’a Saundersa są dla Ciebie lekturą obowiązkową! Koniecznie sięgnij po tę pozycję z wyjątkową grafiką - obrazem autorstwa Antoniny Chmielewskiej-Meryndy na okładce. Opowiadania kupisz w naszej księgarni internetowej, podobnie jak inne pozycje Amerykanina: 10 grudnia i wspomnianą już przez nas w artykule powieść Lincoln w Bardo.