Awiezer. Wyznania maskila - Aron Mordechaj Gincburg

Awiezer. Wyznania maskila: Początki autobiografii w literaturze hebrajskiej

Awiezer. Wyznania maskila to dzieło autorstwa Mordechaja Arona Gincburga (1795–1846) - żydowskiego pisarza, tłumacza i nauczyciela, które stanowi jeden z pierwszych przykładów nowoczesnej autobiografii w literaturze hebrajskiej.

Tekst ten powstał pod wpływem zarówno wewnętrznej tradycji żydowskiej, jaką jest instytucja testamentu etycznego, oraz zewnętrznej - europejskiej, której źródła można doszukać się w autobiografiach inspirowanych pracami Jana Jakuba Rousseau. Prace nad Awiezerem autor prawdopodobnie rozpoczął już w 1828 roku, aczkolwiek książka ta została opublikowana dopiero siedemnaście lat po jego śmierci.

W swoim dziele, Gincburg przedstawił swoje dzieciństwo i wczesne lata życia w kontekście tradycyjnej społeczności żydowskiej Europy Wschodniej, jak również opowiedział o procesie swojego kształtowania jako maskila. Krytykował przestarzałe, jego zdaniem, instytucje żydowskiego życia społecznego i na podstawie swoich doświadczeń wykazał ich nieprzystosowanie i szkodliwość. Autor analizował metody pedagogiczne wykorzystywane przez swoje nauczycieli, zwracając uwagę na duże braki w systemie edukacji żydowskiej. Ponadto pokazał, jakie negatywne skutki może przynieść zbyt wczesne małżeństwo i układane za aranż przedmałżeński pomiędzy rodzinami. Gincburg poświęcił także wiele uwagi opisowi swojego kryzysu wiary oraz braku odpowiedzi na duchowe i intelektualne potrzeby młodego pokolenia ze strony społeczności żydowskiej.

Awiezer. Wyznania maskila jako źródło historii

Autobiografia Gincburga jest dziś ważnym źródłem wiedzy o historycznych metodach nauczania oraz o sposobach doboru małżeństw i relacji rodzinnych i małżeńskich tej epoki. Do tego, czytanie tekstu umożliwia zrozumienie kontekstu intelektualnego owych czasów, w tym dominujących prądów filozoficznych i najważniejszych dzieł literackich. Przede wszystkim, dzięki Awiezerowi można zrozumieć, jak oświeceniowe idee europejskie przenikały do tradycyjnego świata żydowskiego, wpływając na jego oblicze.

Inne książki z tej serii

W tej samej serii ukazały się także:
Ludwig Kalisch, Obrazki z moich lat chłopięcych
Jecheskiel Kotik, Moje wspomnienia, TOM I
Najstarsze pamiętniki Żydów krakowskich: Meir ben Jechiel Kadosz z Brodu, Zwój pana Meira, Jom Tow Lipmann Heller, Zwój nienawiści
Jecheskiel Kotik, Moje wspomnienia, TOM II
Estera Rachela Kamińska, Boso przez ciernie i kwiaty. Memuary „matki teatru żydowskiego”